Makale

Bilgi Kapitalizmi Üzerine Düşünceler

Günlerdir yoğun bir şekilde farklı alanlarda okumalar yapıyorum. Dikkatimi çeken şey şu oldu: Bilgiyi bile tüketim nesnesi hâline getirmiş olabilir miyiz? Mesela son dönemdeki içeriklere bakıyorum; çoğu artık daha düzenli yazılmış, daha özenle hazırlanmış lakin aynı kalıp cümlelerin içinden çıkmış ve üzerine düşünülmemiş gibi. Yani her şey o kadar muazzam ki, okurken hata payı dahi bulunmayan bu cümlelerin, neden yorumlanmasının …

Devamı

Nedir Bu Dil Felsefesi – 3 (Chomsky)

Nedir Bu Dil Felsefesi – 3 (Chomsky) Noam Chomsky’nin “Syntactic Structures” (1957) adlı eseri, Dönüşümsel-Üretken Dilbilgisi teorisini ilk kez kapsamlı olarak sunduğu temel eseridir. Bunun yanında iki eseri daha vardır; ancak ben esasen konuyu, bildiğiniz gibi, güncel ve anlaşılır örnekler üzerinden anlatmak istiyorum. Onlara kısaca daha sonra değineceğim. Dil felsefesi ve dil çalışmaları birbirinden ayrı değildir. Her bir filozof diğerinden …

Devamı

Geçmişten Bugüne Bir Köprü: Sema Soykan

Geçmişten Bugüne Bir Köprü: Sema Soykan Bu ayki dosya konusu kadın şairler ve yazarlardı. Aslında geçmişten günümüze birçok kadın yazar veya şairin eserleri olmasına rağmen, ne yazık ki birçoğu günümüze kadar ulaşamamıştır. Bazıları kendi döneminde göz ardı edilmiş, yazdıklarının çoğu da eşleri ya da hocaları tarafından kendi isimleriyle yayımlanmıştır. Tarihsel süreçte bu tek taraflı ilerleme anlayışı, maalesef birçok isimden bizleri …

Devamı

Değiştirsek Olmaz mı?

Değiştirsek Olmaz mı? “Otuz yaşından önce düzgün birini bul onunla evlen!” Niye ya, hazır olduğumda evlensem olmaz mı… “Bak çok çekici ve zengin birini bul, onunla evlen!” Niye ya, iyi anlaşacağım birini bulsam olmaz mı… “Bir kenara epeyce para at!” Niye ya, para yerine deneyim ve anı atsam olmaz mı… “Her zaman senden beklenenin en iyisini yap!” Niye ya, elimden …

Devamı

“Tanzimat’ın Gölgesinde Bir Düşünür: Filibeli Ahmed Hilmi”

“Tanzimat’ın Gölgesinde Bir Düşünür: Filibeli Ahmed Hilmi” Edebiyatımızın ve düşünce tarihimizin derinliklerine indiğimizde, Tanzimat sonrası dönemde karşımıza çıkan ve hak ettiği değeri tam olarak bulamamış bir isimden, Şehbenderzâde Filibeli Ahmed Hilmi’den bahsetmek istiyorum. Zira ,Osmanlı’da felsefe alanında kayda değer bir çalışmanın olmadığına dair yaygın bir kanaat olsa da, Batı felsefesinin yükselişinin gölgesinde kalmış bu gibi düşünürler, aslında felsefenin bizim coğrafyamızdaki …

Devamı

Sinübüter Mutasyonların Nötrlüğü Yeniden İnceleniyor: Maya Üzerine Bir Çalışma

Sinübüter Mutasyonların Nötrlüğü Yeniden İnceleniyor: Maya Üzerine Bir Çalışma Protein kodlayan genlerdeki sinonim (eş anlamlı) mutasyonlar protein dizilerini değiştirmez ve bu nedenle genellikle nötr veya nötre yakın kabul edilir. Ancak, bu varsayımı deneysel olarak doğrulamak için yapılan yeni bir çalışma, bu genel kanıya meydan okuyor. Araştırmacılar, farklı fonksiyonlara ve ekspresyon seviyelerine sahip 21 endojen gende, her biri sinonim, yanlış anlamlı …

Devamı

Nedir Bu Dil Felsefesi Meselesi ?

Nedir Bu Dil Felsefesi Meselesi ? Seri-1 Esasında niyetim derinlemesine bir dil felsefesi yapmak değil. Başlarken bunu belirtmemin sebebi, bazıları için “felsefe” kelimesinin kendisinin bile anlaşılmaz ya da önyargılı bir şekilde sıkıcı gibi algılanabilmesi. Sizden şunu düşünmenizi istiyorum: Bir enstrüman çalmayı öğrenirken, bisiklete binmeyi ya da araba sürmeyi… Yani yeni bir şeyi öğrenmeye başladığımızda ne kadar sıkıcı, uğraştırıcı gelir, değil …

Devamı

Herbert Marcuse’un “Tek Boyutlu İnsan” Eseri Üzerine

Herbert Marcuse’un “Tek Boyutlu İnsan” Eseri Üzerine Alman filozof Herbert Marcuse, “Tek Boyutlu İnsan” adlı eserinde, tüketim kültürünün ve teknolojik rasyonelliğin bireylerin eleştirel düşünme yeteneklerini körelttiğini, özgün ihtiyaçlarını manipüle ettiğini ve onları sistemin sorunsuz birer parçası haline getirdiğini savunur. Marcuse’a göre, gerçek insanlaşma ancak bu tek boyutlu varoluşun aşılması ve özgürleşme yoluyla mümkündür. Marcuse’un bu düşüncesini baz alarak biraz düşünelim …

Devamı

Halil Cibran’a Nazire

Halil Cibran’a Nazire Yirminci Yüzyılın önemli ressam ve şairlerinden olan Lübnan asıllı Amerikalı Halil Cibran’ın 1923 yılında yazdığı; “Çocuklarınız sizin çocuklarınız değil…” adlı şiirinin şu günlerde popüler olduğunu gözlemliyoruz. Ben de merak edip şöyle bir edebi gözle inceledim. İlk okuduğunuzda şiirselliği kulağa hoş geliyor, ancak satır satır okuduğunuzda, şiirin arka planda zihnimize farklı bir fikir ve ideoloji üfürdüğünün farkına varıyorsunuz. …

Devamı

Oku da Beynini Kurtar !..

Oku da Beynini Kurtar !.. “Niçin okumalıyız?” Çünkü okumazsak beyin ölümümüz gerçekleşir. Bu şekilde ölümler dünyada ve ülkemizde birinci sıradadır. Zihnimizin yaşam kaynağı öğrenmektir, nasıl ki nefes almadan yaşayamazsak, beynimiz için de okumak, öğrenmek öyledir. Bir kelime öğrenmek beynin daha verimli çalışmasını sağlar, hafızayı güçlendirir, analitik düşünce becerilerini artırır ve sosyal yaşantımıza katkı sağlar. Öyle ki kelimeler beynimizin yakıtıdır, hammaddesidir, …

Devamı